UTANGULIZI
Tafsiri rahisi ya dhambi ni uasi/kuhalifu
maagizo/sheria za Mungu, unapokuwa nje ya maelekezo ya Mungu wewe unatenda
dhambi sawa na neno la Mungu 1Yohana 3:4
“Kila atendaye dhambi, afanya uasi; kwa
kuwa dhambi ni uasi.”
Neno la Mungu linaenda mbele zaidi kwamba kama
unajua/unafahamu kutenda mambo mema na ukaacha kuyatenda hayo mema kwako hilo
ni dhambi (kumbuka hapa haujakosea kwenye amri za Mungu); Yakobo 4:17 “Basi yeye ajuaye
kutenda mema, wala hayatendi, kwake huyo ni dhambi.”
Dhambi ikimpata mtekelezaji wake (mtenda dhambi)
basi inazaa mauti. Neno la Mungu linatufundisha kwamba uchungu wa mauti ni
dhambi 1Kor 15:56 “Uchungu wa mauti ni dhambi, na nguvu za
dhambi ni torati.”, katika tafsiri ya kiingereza “The sting of death is sin” yaani sumu inayoletelezea au
inayopelekea mauti ni dhambi, ni sawa na kusema matokeo ya dhambi ni mauti. Mtu
wa Mungu hata dhambi irembwe kiasi gani au iwe tamu na nzuri kiasi gani matokeo
yake ni mauti kuanzia rohoni hadi mwilini. (Rumi 6:23 “Kwa maana mshahara
wa dhambi ni mauti; bali karama ya Mungu ni uzima wa milele katika Kristo Yesu
Bwana wetu.”)
ASILI YA DHAMBI
i.
Dhambi ni danganyifu
Waebrania 3:13 “Lakini mwonyane kila
siku, maadamu iitwapo leo; ili mmoja wenu asifanywe mgumu kwa udanganyifu wa
dhambi.”
Mtu wa Mungu napenda ufahamu kwamba kila dhambi unayoiona
lazima ikujie kwa jinsi ya udanganyifu pasipo kuonesha matokea yake halisi au
pasipo kujionesha yenyewe. Pale bustani ya Edeni Mwanamke alipotokewa na nyoka
na kudanywa na baadae Adamu hawakuwa na taarifa sahihi ya tukio walilokuwa
wanalifanya (uasi), shetani alifahamu lakini aliwandanya kwa maneno ya
kuwavutia na kuwaonesha kwamba watapanda cheo na kufanana na Mungu kama
tunavyosoma katika Mwanzo 3:4-5 “4 Nyoka akamwambia mwanamke, Hakika
hamtakufa, 5 kwa maana Mungu anajua ya kwamba siku mtakayokula matunda ya mti
huo, mtafumbuliwa macho, nanyi mtakuwa kama Mungu, mkijua mema na mabaya.” shetani
anawaeleza habari za kuwa sawa na Mungu lakini hawaambii kwamba watakufa, na
baada ya kula tunda dhambi ikaingia duniani na hatimaye mauti ikatuvaa wakati
huo.
ii.
Dhambi inatoa furaha ya muda tu
Waebrania 11:25 “akaona ni
afadhali kupata mateso pamoja na watu wa Mungu kuliko kujifurahisha katika
dhambi kwa kitambo;”
Jambo lingine la muhimu sana la kufahamu ni kwamba
dhambi hutoa furaha au starehe ya muda mfupi na mateso ya milele hufuata baadae.
Dhambi inatokana na mambo ya mwili na baada ya mwili kuipoteza roho kwa starehe
za muda mfupi roho inapokea adhabu ya milele
Luka 16:19-23 “19 Akasema,
Palikuwa na mtu mmoja, tajiri, aliyevaa nguo za rangi ya zambarau na kitani
safi, na kula sikuzote kwa anasa. 20 Na maskini mmoja, jina lake Lazaro,
huwekwa mlangoni pake, ana vidonda vingi, ……….. 22 Ikawa yule maskini alikufa,
akachukuliwa na malaika mpaka kifuani kwa Ibrahimu. Yule tajiri naye akafa,
akazikwa. 23 Basi, kule kuzimu aliyainua macho yake, alipokuwa katika mateso,
akamwona Ibrahimu kwa mbali, na Lazaro kifuani mwake.”
Tajiri alipata raha ya muda mfupi tu akiwa duniani
lakini mateso ya milele
iii.
Dhambi ni uharibifu/inaangamiza
Mithali 11:3 “Ukamilifu
wao wenye haki utawaongoza Bali ukaidi wao wenye fitina utawaangamiza.” Yakobo 1:15 “Halafu ile tamaa ikiisha kuchukua mimba huzaa dhambi, na ile dhambi
ikiisha kukomaa huzaa mauti.”
Matokeo ya mwisho ya dhambi ni mauti, pasipo kujali
aina ya dhambi na namna ya udanganyifu wake lazima mwisho wa dhambi iwe ni
uharibifu na maangamizo yaani mauti.
MAMBO AMBAYO
DHAMBI INAWEZA KUYAFANYA
1. Dhambi
inakutenganisha na Mungu
Kitu kikubwa
kabisa na cha kwanza ambacho dhambi hufanya kwenye maisha ya mwanadamu ni
kumtenganisha na Mungu na baada ya kumtenganisha na Mungu, shetani anapata
nafasi ya kumtesa mwanadamu.
Dhambi
inapokutenganisha na Mungu inasababisha hasira ya Mungu kuwaka juu yako na
shetani anafurahia kwani ndiomwanya wake wa kuingiza uharibifu wake katika
misha yako
Isaya 59:1-2 “1 Tazama, mkono wa Bwana haukupunguka, hata
usiweze kuokoa wala sikio lake si zito, hata lisiweze kusikia; 2 lakini maovu
yenu yamewafarikisha ninyi na Mungu wenu, na dhambi zenu zimeuficha uso wake
msiuone, hata hataki kusikia.”
2. Dhambi inaleta
aibu
Mwanzo 3:10 “Akasema,
Nalisikia sauti yako bustanini, nikaogopa kwa kuwa mimi ni uchi; nikajificha.”
Mithali 28:13 “Afichaye
dhambi zake hatafanikiwa; Bali yeye aziungamaye na kuziacha atapata rehema.”
2Thesalonike 2:7 “Maana ile
siri ya kuasi hivi sasa inatenda kazi; lakini yuko azuiaye sasa, hata
atakapoondolewa.”
3. Dhambi huleta
uharibifu
Mithali 11:3 “Ukamilifu wao
wenye haki utawaongoza Bali ukaidi wao wenye fitina utawaangamiza.”
4. Dhambi huleta
udhaifu (Magonjwa/kufungwa na ibilisi)
Mithali 14:30 “Moyo ulio
mzima ni uhai wa mwili; Bali husuda ni ubovu wa mifupa.”
Yesu alimwambia Yule mgonjwa amesamehewa dhambi na
akapona Mathayo 9:2-7 “2 Na tazama, wakamletea mtu mwenye kupooza,
amelala kitandani; naye Yesu, alipoiona imani yao, alimwambia yule mwenye
kupooza, Jipe moyo mkuu, mwanangu, umesamehewa dhambi zako. 3 Na tazama, baadhi
ya waandishi wakasema nafsini mwao, Huyu anakufuru. 4 Naye Yesu, hali akijua
mawazo yao, akasema, Mbona mnawaza maovu mioyoni mwenu? 5 Kwa maana rahisi ni
lipi, ni kusema, Umesamehewa dhambi zako, au ni kusema, Ondoka, uende? 6 Lakini
mpate kujua ya kwamba Mwana wa Adamu anayo amri duniani ya kusamehe dhambi,
(amwambia yule mwenye kupooza) Ondoka, ujitwike kitanda chako, uende nyumbani
kwako. 7 Akaondoka, akaenda zake nyumbani kwake.”
Magonjwa mengi (au yote) ni laana
Kumb 28 :15-68 “15 Lakini
itakuwa usipotaka kuisikiza sauti ya Bwana, Mungu wako, usiyaangalie kufanya
maagizo yake yote na amri zake, nikuagizazo hivi leo, ndipo zitakapokujia laana
hizi zote na kukupata….. 21 Bwana atakuambatanisha na tauni, hata atakapokwisha
kukuondoa katika nchi uingiayo kwa kuimiliki. 22 Bwana atakupiga kwa kifua
kikuu, na kwa homa, na kwa kuwashwa, na kwa hari ya moto, na kwa upanga, na kwa
ukaufu, na kwa koga; navyo vitakufukuza hata uangamie….. 27 Bwana atakupiga kwa
majipu ya Misri, na kwa bawasiri, na kwa pele, na kwa kujikuna, ambayo hupati
kupoa…..35 Bwana atakupiga magoti na miguu kwa jipu lililo zito, usilopata
kupozwa, tokea wayo wa mguu mpaka utosi wa kichwa……59 ndipo atakapofanya Bwana
mapigo yako yawe ya ajabu, na mapigo ya uzao wako, mapigo makubwa kwa kweli, ya
kudumu sana, na magonjwa mazito ya kudumu sana. 60 Naye atakurejezea maradhi
yote ya Misri juu yako uliyokuwa ukiyaogopa, nayo yataambatana nawe. 61 Tena
kila ugonjwa, na kila pigo yasiyoandikwa katika kitabu cha torati hii, atakutia
nayo Bwana juu yako, hata utakapokwisha kuangamizwa.”
5. Dhambi huondoa
amani
2Nyakati 15:3-6 “3 Basi
tangu siku nyingi Israeli wamekuwa hawana Mungu wa kweli, wala hawana kuhani
afundishaye, wala hawana torati; 4 lakini walipomgeukia Bwana, Mungu wa Israeli,
katika msiba wao, na kumtafuta, akaonekana kwao. 5 Hata na zamani zile hakukuwa na amani kwake atokaye, wala kwake
aingiaye, ila fadhaa kubwa juu yao wote wakaao katika nchi. 6
Wakavunjika-vunjika, taifa juu ya taifa, na mji juu ya mji; kwani Mungu
aliwafadhaisha kwa shida zote.”
Unapokosa amani unabaki na bumbuwazi la moyo na
ufahamu Kumb 28:28 “Bwana atakupiga kwa wazimu, na kwa upofu,
na kwa bumbuazi la moyoni;”
Amani hupatikana kwa kumlingana Mungu Ayubu 22: 21-23 “21 Mjue sana Mungu, ili uwe na amani; Ndivyo mema yatakavyokujia. 22
Uyapokee, tafadhali, mafunzo yatokayo kinywani mwake, Na maneno yake yaweke
moyoni mwako. 23 Ukimrudia Mwenyezi, utajengwa; Ukiuondoa udhalimu mbali na
hema yako.”
DHAMBI ZENYE NGUVU
ZINAZOANGAMIZA KANISA (WAKRISTO)
1. ZINAA
(UZINZI/UASHERATI)
Hakuna dhambi kwenye biblia iliyoleta maangamizo
makuu kama zinaa (uzinzi na uasherati). Katika historia ya wana wa Israeli kama
tunavyoisoma katika agano la kale hakuna mahali popote walifanya dhambi na
dhambi hiyo ikasababisha mauaji makubwa kama dhambi ya uzinzi na uasherati wa
kiroho na kimwili waliofanya wana wa Israeli na kumkasirisha Mungu kama
tunavyosoma katika
1Kor 10:8 “Wala
msifanye uasherati, kama wengine wao walivyofanya, wakaanguka siku moja watu
ishirini na tatu elfu.”
Hesabu 25:1-8 “1 Basi
Israeli akakaa Shitimu, kisha watu wakaanza kuzini pamoja na wanawake wa Moabu;
2 kwa kuwa waliwaalika hao watu waende sadakani, sadaka walizowachinjia miungu
yao; watu wakala chakula, wakaisujudu hiyo miungu yao. 3 Ikawa Israeli
kujiungamanisha na Baal-peori; hasira za Bwana zikawaka juu ya Israeli. 4 Kisha
Bwana akamwambia Musa, Watwae wakuu wote wa hao watu, ukamtungikie Bwana watu
hao mbele ya jua, ili kwamba hizo hasira kali za Bwana ziwaondokee Israeli. 5
Basi Musa akawaambia waamuzi wa Israeli, Waueni kila mtu watu wake
waliojiungamanisha na Baal-peori. ……….. 9 Nao waliokufa kwa hilo pigo walikuwa
watu elfu ishirini na nne hesabu yao.”
a.
Uzinzi/uasherati wa kiroho (ushirikina na uchawi)
Katika ulimwengu wa roho Mungu Jehova ni mume kwa
wote wanaomwabudu na sisi tunao mwabudu ni kama wake kwake kama tunavyosoma
katika maandiko
Yeremia 31:31-32 “31 Angalia,
siku zinakuja, asema Bwana, nitakapofanya agano jipya na nyumba ya Israeli, na
nyumba ya Yuda. 32 Si kwa mfano wa agano lile nililolifanya na baba zao, katika
siku ile nilipowashika mkono, ili kuwatoa katika nchi ya Misri; ambalo agano
langu hilo walilivunja, ingawa nalikuwa
mume kwao, asema Bwana.”
Kwa maana hiyo Yesu ni mume kwa kanisa kama
tunavyosma katika Neno la Mungu
Waefeso 5:23 “Kwa maana
mume ni kichwa cha mkewe, kama Kristo naye ni kichwa cha Kanisa; naye ni
mwokozi wa mwili.”
Mathayo 25:1-2 “1 Ndipo
ufalme wa mbinguni utakapofanana na wanawali kumi, waliotwaa taa zao, wakatoka
kwenda kumlaki bwana arusi. 2 Watano wao walikuwa wapumbavu, na watano wenye
busara.”
Mtu yoyote anayefanya ibada za miungu mingine kama
vile matambiko na kuwaendea waganga wa kienyeji na wasoma nyota na watu wa
namna hiyo unakuwa umefanya zinaa kwa jinsi ya roho yaani umefanya uzinzi na
uasherati na hasira ya Mungu inawaka juu yako kwa wivu mkubwa
b.
Uzinzi/uasherati wa kimwili
Katika amri kumi za Mungu tunaonywa kwamba uzinzi
ni dhambi kama tunavyosoma katika kitabu cha Kutoka 20:14 “Usizini.” Vilevile
tunasoma katika Waefeso 5:3 “Lakini uasherati usitajwe kwenu kamwe, wala
uchafu wo wote wa kutamani, kama iwastahilivyo watakatifu;”
Mungu anazidi kutuonya kwa habari ya uzinzi na
uasherati katika kitabu cha Wagalatia 5:19
“Basi matendo ya mwili ni dhahiri, ndiyo
haya, uasherati, uchafu, ufisadi,”
Kumbe hapa Mungu anaonya juu ya uzinzi/uasherati wa
kimwili au uanaofanyika katika miili hii tuliyonayo ndio maana mtume Paulo
anaita kuwa ni matendo ya mwili.
Mtu wa Mungu anataka ujue kuwa mwili wa mtu sio
mali ya mtu mwenye huo mwili bali ni mali ya Mungu sawa na Neno la Mungu “Au hamjui ya kuwa mwili wenu ni hekalu la
Roho Mtakatifu aliye ndani yenu, mliyepewa na Mungu? Wala ninyi si mali yenu
wenyewe;”. Kuna hatari kubwa katika kutumia mwili uliopewa na Mungu
kwaajili ya uzinzi na uasherati kwani jambo hilo linamkasirisha sana Mungu na
kuna hatari kubwa mbele yako kwa kufanya uzinzi/uasherati
1Kor 6:16-20 “16 Au
hamjui ya kuwa yeye aliyeungwa na kahaba ni mwili mmoja naye? Maana asema, Wale
wawili watakuwa mwili mmoja. 17 Lakini yeye aliyeungwa na Bwana ni roho moja
naye. 18 Ikimbieni zinaa. Kila dhambi aitendayo mwanadamu ni nje ya mwili wake;
ila yeye afanyaye zinaa hutenda dhambi juu ya mwili wake mwenyewe. 19 Au hamjui
ya kuwa mwili wenu ni hekalu la Roho Mtakatifu aliye ndani yenu, mliyepewa na
Mungu? Wala ninyi si mali yenu wenyewe; 20 maana mlinunuliwa kwa thamani. Sasa
basi, mtukuzeni Mungu katika miili yenu.”
Sasa nataka ufahamu kwamba asili ya dhambi ni
uharibifu, mtu yeyote anayefanya uasherati na uzinzi anauharibu mwili wake na
Mungu hawezi kukubali ukaliharibu hekalu lake au ukalichafua hekalu lake lazima
akuharibu na wewe sawasawa na Neno lake
1Kor 3:17 “16 Hamjui
ya kuwa ninyi mmekuwa hekalu la Mungu, na ya kuwa Roho wa Mungu anakaa ndani
yenu? 17 Kama mtu akiliharibu hekalu la Mungu, Mungu atamharibu mtu huyo. Kwa
maana hekalu la Mungu ni takatifu, ambalo ndilo ninyi.”
Mungu anataka alitumie hekalu lake yaani wewe
kwaajili ya kuipeleka injili mbele lakini wewe umeenda kuliharibu hekalu lake
kwa ulevi, uzinzi na uasherati, uwe na uhakika kwamba Mungu atakuharibu kwani
Neno la Mungu ni kweli na hakika
2. KUTOKUMUAMINI
MUNGU (HOFU/WOGA)
Yohana 16:7-9“7 Lakini mimi nawaambia iliyo kweli; yawafaa ninyi
mimi niondoke, kwa maana mimi nisipoondoka, huyo Msaidizi hatakuja kwenu; bali
mimi nikienda zangu, nitampeleka kwenu. 8 Naye akiisha kuja, huyo atauhakikisha
ulimwengu kwa habari ya dhambi, na haki, na hukumu. 9 Kwa habari ya dhambi, kwa
sababu hawaniamini mimi;”
Kama ulishawahi kufahamu kuwa kuna dhambi
ambazo mtu akitenda hawezi kuurithi Ufalme wa Mungu, basi moja ya hizo dhambi
ni hofu au woga. Biblia imeweka bayana kuwa waoga (wenye hofu) wote
hawataurithi uzima wa milele Ufunuo 21:8
“Bali waoga, na wasioamini, na wachukizao, na wauaji, na wazinzi, na
wachawi, na hao waabuduo sanamu, na waongo wote, sehemu yao ni katika lile ziwa
liwakalo moto na kiberiti. Hii ndiyo mauti ya pili.”
Unaweza kujiuliza kuwa inawezekanaje
woga/hofu ikakupeleka kuzimu? Jibu ni rahisi sana, ni kwasababu hofu ni roho
kutoka kwa shetani na ujasiri/nguvu ni Roho kutoka kwa Mungu, hivyo mwenye hofu
ameingiwa na roho kutoka kwa ibilisi kama yanenavyo maandiko 2Tim 1:7 “Maana Mungu hakutupa roho ya woga, bali ya nguvu na ya upendo na ya
moyo wa kiasi.”
Kwa wale wasomaji wa Biblia mtafahamu kuwa
katika agano la kale vitabu vitano vya Musa sehemu kubwa inazungumzia matendo
makuu ya Mungu aliyowatendea wana wa Israeli kwa kuwatoa katika utumwa waliokaa
kwa zaidi ya miaka mia nne, vilevile BWANA
aliwashindia dhidi ya adui waliokutana nao katika safari yao. Kwa ujumla
ni kwamba wana wa Israeli walitembea kwa ushindi mkuu katika safari yao.
Lakini walipoikaribia ile nchi ya ahadi,
wakawatuma wapelelezi na baadhi ya wale wapelelezi wakaleta habari mbaya ya ile
nchi ni ya majtu na kwamba hawawezi kuingia katika nchi ile kwani wale watu wa
nchi ile wana nguvu zaidi yao. Kama tunavyosoma katika kitabu cha Hesabu 13:31-33 “31 Bali wale watu waliopanda pamoja naye wakasema, Hatuwezi kupanda
tupigane na watu hawa; kwa maana wana nguvu kuliko sisi. 32 Wakawaletea wana wa
Israeli habari mbaya ya ile nchi waliyoipeleleza, wakasema, Ile nchi tuliyopita
kati yake ili kuipeleleza, ni nchi inayowala watu wanaoikaa; na watu wote
tuliowaona ndani yake ni watu warefu mno. 33 Kisha, huko tuliwaona Wanefili,
wana wa Anaki, waliotoka kwa hao Wanefili; tukajiona nafsi zetu kuwa kama
mapanzi; nao ndivyo walivyotuona sisi.”
Joshua na Kalebu wakakanusha habari zile mbaya
kwa imani na kusema kuwa wataingia katika nchi ya Kaanani kwa nguvu za Mungu na
watawashinda adui zao kwani BWANA yupo upande wao; Hata hivyo wana wa Israeli
wakachagua habari zenye hofu na kuacha habari za imani ya kushinda kama
walivyosema Joshua na Kalebu kiasi cha kutaka kuwaua Joshua na Kalebu kama
tunavyosoma katika Hesabu 14:6-10 “6 Na Yoshua mwana wa Nuni, na Kalebu mwana
wa Yefune, waliokuwa miongoni mwao walioipeleleza nchi, wakararua nguo zao; 7
wakanena na mkutano wote wa wana wa Israeli wakasema, Nchi ile tuliyopita kati
yake ili kuipeleleza, ni nchi njema mno ya ajabu. 8 Ikiwa Bwana anatufurahia,
atatuingiza katika nchi hii atupe iwe yetu, nayo ni nchi yenye wingi wa maziwa
na asali. 9 Lakini msimwasi Bwana, wala msiwaogope wale wenyeji wa nchi, maana
wao ni chakula kwetu; uvuli uliokuwa juu yao umeondolewa, naye Bwana yu pamoja
nasi; msiwaogope. 10 Lakini mkutano wote wakaamuru wapigwe kwa mawe. Ndipo
utukufu wa Bwana ukaonekana katika hema ya kukutania, mbele ya wana wa Israeli
wote.”
Kwasababu
ya wana wa Isareli kushindwa kumwamini Mungu hasira ya Mungu ikawaka juu
yao na wakapewa adhabu kubwa ya kutoingia katika nchi ya ahadi kama
ilivyoandikwa katika
Hesabu 14:11, 22-24
“11 Bwana akamwuliza Musa, Je! Watu hawa
watanidharau hata lini? Wasiniamini hata lini? Nijapokuwa nimefanya ishara hizo
zote kati yao….. 22 kwa sababu watu hawa wote, ambao wameuona utukufu wangu na
ishara zangu, nilizozitenda huko Misri, na huko jangwani, pamoja na haya
wamenijaribu mara hizi kumi, wala hawakuisikiza sauti yangu; 23 hakika yangu
hawataiona hiyo nchi niliyowaapia baba zao, wala katika hao wote walionidharau
hapana atakayeiona; 24 lakini mtumishi wangu Kalebu, kwa kuwa alikuwa na roho
nyingine ndani yake, naye ameniandama kwa moyo wote, nitamleta yeye mpaka nchi
hiyo aliyoingia; na uzao wake wataimiliki.”
Mungu anasema “…..Je! Watu hawa watanidharau
hata lini? Wasiniamini hata lini?.....” kumbe kudharau kunatokana na
kushindwa kuamini, kwahiyo unaposhindwa kumuamini Mungu tayari unakuwa
umemdharau na hasira ya Mungu inawaka juu yako.
Lakini tuanaona Mungu anasema kuwa mtumishi wake Kalebu amekuwa na roho nyingine
ndani yake, maana yake ile roho ya hofu na woga iliwavaa Israeli haikumvaa
Kalebu na Yoshua
3. TAMAA YA
FEDHA/MALI
Neno la Mungu linatufundisha kwamba kupenda fedha
na mali ni mzizi wa uovu wa kila namna; ukiwa unapenda fedha kuliko kumpenda
Mungu, yaani wewe bora uache ibada lakini uende kwenye biashara au kazi yako,
kama ukiona umeweka pesa mbele kuliko kumtumikia Mungu yaani ili kutoa huduma
lazima upewe fedha basi ufahamu kwamba fedha na mali zimekuwa Mungu wako.
1Timotheo 6:10-11 “10 Maana
shina moja la mabaya ya kila namna ni kupenda fedha; ambayo wengine hali
wakiitamani hiyo wamefarakana na Imani, na kujichoma kwa maumivu mengi. 11 Bali
wewe, mtu wa Mungu, uyakimbie mambo hayo; ukafuate haki, utauwa, imani, upendo,
saburi, upole.”
Uchu wa fedha umepelekea watu wengi hata wakristo
kumtenda Mungu dhambi kwani wengine wamewatoa watoto wao au ndugu zao kafara
ili wapate fedha na mali. Eneo hili limeharibu utakatifu kwa sehemu kubwa kwani
hata watumishi wa Mungu wamebadilishwa na kuwa kama waganga wa kienyeji
kwaajili ya kupenda fedha kama ilivyokuwa kwa balamu aliyepokea ujira wa uganga
(fedha na mali za kiganga) ili awalaani wana wa Israeli (Hesabu 22:7 “Wazee wa Moabu,
na wazee wa Midiani, wakaenda, wakichukua ujira wa uganga mikononi mwao;
wakamfikilia Balaamu, wakamwambia maneno ya Balaki.”)
Tamaa ya fedha na mali inaweza kukuingiza katika
shida kubwa na hata ikakuharibu kabisa kama ilivyotokea kwa Gehazi yule
mtumishi wa nabii Elisha amabye kwa kutamani fedha na mali aliingia katika
matatizo makubwa ya maisha yake yote sawasawa na Neno la Mungu kwamba “Lakini hao watakao kuwa na mali huanguka
katika majaribu na tanzi, na tamaa nyingi zisizo na maana, zenye kudhuru,
ziwatosazo wanadamu katika upotevu na uharibifu.” (1Tim 6:9). Hebu tazama habari hii ya Gehazi na tamaa ya fedha na
mali
2Falme 5:20-22 “20 Lakini
Gehazi, mtumishi wa Elisha mtu wa Mungu, akasema, Tazama, bwana wangu
amemwachilia huyo Naamani Mshami, asivipokee mikononi mwake vile vitu
alivyovileta; kama Bwana aishivyo, mimi nitamfuata mbio, nipokee kitu kwake. 21
Basi Gehazi akamfuata Naamani. Naye Naamani, alipoona mtu apigaye mbio anakuja
nyuma yake, alishuka garini amlaki, akasema, Je! Ni amani? 22 Akasema, Amani.
Bwana wangu amenituma, kusema, Tazama, sasa hivi wamenijia kutoka milimani mwa
Efraimu vijana wawili wa wana na manabii; uwape, nakuomba, talanta ya fedha, na
mavazi mawili. 23 Naamani akasema, Uwe radhi, ukatwae talanta mbili.
Akamshurutisha, akafunga talanta mbili za fedha ndani ya mifuko miwili, na
mavazi mawili, akawatwika watumishi wake wawili; nao wakayachukua mbele……… 26
Akamwambia, Je! Moyo wangu haukuenda na wewe, hapo alipogeuka yule mtu katika
gari ili akulaki? Je! Huu ndio wakati wa kupokea fedha, na kupokea mavazi, na
mashamba ya mizeituni, na mizabibu, na kondoo, na ng'ombe, na watumwa, na
wajakazi? 27 Basi ukoma wa Naamani utakushika wewe, na wazao wako hata milele.
Naye akatoka usoni pake mwenye ukoma kama theluji.”
Matokeo ya tamaa ya mali na fedha ni uharibifu kama
ilivyokuwa kwa gehazi na kama ilivyokuwa kwa Baalamu yule nabii mchawi
aliyekuja kuuwa kwa upanga (Yoshua 13:22).
KUABUDU MALI/FEDHA (Ibada ya miungu)
Mali inaweza kukuzuia usiupate uzima wa milele
yaani usiirithi ile ahadi ya Mungu Jehova ya maisha ya milele, siku moja Yesu
aliuliza “Kwa kuwa itamfaidia mtu nini
kuupata ulimwengu wote, akipata hasara ya nafsi yake?” (Marko 8: 36). Kumbe hakuna faida ya kuwa na mali na fedha
halafu ukaukosa uzima wa milele.
Kuna watu katika maisha yao yamegeuza mali/fedha
kuwa ndio Mungu wao, kuna watu wamegeuza kazi na biashara zao kuwa ndio Mungu
wao kitu kinakuwa ni Mungu wako pale unapokipa kipaumbele kuliko unavyompa
Mungu kipaumbele; yaani jambo lolote lililokaa katika nafasi ya Mungu ndio
ibada yako, hata kama ni mke/mume/mtoto ikumuweka mbele zaidi ya mungu huyo
ndiye ibada yako.
Kulikuwa na mtu mmoja kwenye Biblia ambaye aliweka
mali mbele kuliko kitu chochote na Yesu akampa kazi ya kufanya na akaishindwa
ile kazi kwasababu ya mali zake (mali/fedha zikamzuia)
Marko 10:17-23 “17 Hata
alipokuwa akitoka kwenda njiani, mtu mmoja akaja mbio, akampigia magoti,
akamwuliza, Mwalimu mwema, nifanye nini nipate kuurithi uzima wa milele? 18
Yesu akamwambia, Kwa nini kuniita mwema? Hakuna aliye mwema ila mmoja, ndiye
Mungu. 19 Wazijua amri, Usiue, Usizini, Usiibe, Usishuhudie uongo, Usidanganye,
Waheshimu baba yako na mama yako. 20 Akamwambia, Mwalimu, haya yote nimeyashika
tangu utoto wangu. 21 Yesu akamkazia macho, akampenda, akamwambia, Umepungukiwa
na neno moja. Enenda, ukauze ulivyo navyo vyote, uwape maskini, nawe utakuwa na
hazina mbinguni; kisha njoo unifuate. 22 Walakini yeye akakunja uso kwa neno
hilo, akaenda zake kwa huzuni; kwa sababu alikuwa na mali nyingi. 23 Yesu
akatazama kotekote, akawaambia wanafunzi wake, Jinsi itakavyokuwa shida wenye
mali kuingia katika ufalme wa Mungu!”
Mtu wa Mungu kumbuka kuwa na fedha na mali sio
dhambi kwani katika Biblia tunasoma habari za watumishi wa Mungu ambao walikuwa
na fedha na mali nyingi na bado walimtumikia Mungu kwa mali zao, baadhi ya
mifano ya watu hao ni Ibrahimu baba wa imani na Mariamu Magdalena ambao
walimpendeza Mungu na Mungu aliwabariki.
TUNAWEZA KUSHINDA TAMAA YA FEDHA/MALI
Mtu wa Mungu kumbuka jambo hili, Yesu alikuja
duniani ili aishinde dhambi na katka ushindi wa Yesu nasisi tumeishinda dhambi.
Yesu alipojaribiwa katika hali ya mwili kabisa alimshinda ibilisi pale ibilisi
alipomtamanisha kwa fahari ya dunia hii ni pamoja na fedha na mali, lakini Yesu
alimshinda na akakataa kumsujudia shetani ili apewe mali, vivyo hivyo nasisi
leo tunaishinda tamaa ya mali inayoletwa na ibilisi kwa jina la Yesu na kwa nguvu
ya Neno lake.
Luka 4:5-8 “5
Akampandisha juu, akamwonyesha milki zote za ulimwengu kwa dakika moja. 6
Ibilisi akamwambia, Nitakupa wewe enzi hii yote, na fahari yake, kwa kuwa imo
mikononi mwangu, nami humpa ye yote kama nipendavyo. 7 Basi, wewe ukisujudu
mbele yangu yote yatakuwa yako. 8 Yesu akajibu akamwambia, Imeandikwa, Msujudie
Bwana Mungu wako, umwabudu yeye peke yake.”
4. DHAMBI YA UASI (NI
SAWA NA DHAMBI YA UCHAWI)
Uasi ni roho kutoka kwa ibilisi mwenyewe, Neno la
Mungu linaifananisha dhambi ya uasi kama ile ya uchawi (1Samweli 15:23 “Kwani kuasi
ni kama dhambi ya uchawi………..”), yaani muasi ni sawa na mchawi. Kwahiyo
ukiona mtu anayo hiyo roho ya uasi katika maisha yake basi uchawi upo jirani
naye sana au pengine anao pia uchawi.
a.
Uasi mbinguni
Hata kabla ulimwengu haujaumbwa roho hii ilionekana
kwa mara ya kwanza ndani ya ibilisi akiwa ni malaika mbinguni.
Isaya 14:12-19 “12 Jinsi
ulivyoanguka kutoka mbinguni, Ewe nyota ya alfajiri, mwana wa asubuhi! Jinsi
ulivyokatwa kabisa, Ewe uliyewaangusha mataifa! 13 Nawe ulisema moyoni mwako,
Nitapanda mpaka mbinguni, Nitakiinua kiti changu juu kuliko nyota za Mungu;
Nami nitaketi juu ya mlima wa mkutano, Katika pande za mwisho za kaskazini. 14
Nitapaa kupita vimo vya mawingu, Nitafanana na yeye Aliye juu. 15 Lakini
utashushwa mpaka kuzimu; Mpaka pande za mwisho za shimo.……………”
Shetani alifanya uasi mbinguni pale aliposema …..Nitapaa kupita vimo vya mawingu,
Nitafanana na yeye Aliye juu….. alitaka kukaa kwenye kiti cha Mungu Jehova
au kwa lugha nyingine alitaka kumpindua Mungu, lakini uasi huu ulisababisha
vita kubwa mbinguni
Ufunuo 12:7-8 “7 Kulikuwa
na vita mbinguni; Mikaeli na malaika zake wakapigana na yule joka, yule joka
naye akapigana nao pamoja na malaika zake; 8 nao hawakushinda, wala mahali pao
hapakuonekana tena mbinguni.”
Vita hii ilisababisha madhara makubwa mbinguni
kwani theluthi ya malaika mbingu walioasi pamoja na ibilisi walitupwa pamoja na
ibilisi huku duniani (Ufunuo 12:4 “Na mkia wake wakokota theluthi ya nyota za
mbinguni, na kuziangusha katika nchi. Na yule joka akasimama mbele ya yule
mwanamke aliye tayari kuzaa, ili azaapo, amle mtoto wake.”)
MUHIMU: Kabla ya mtu yoyote kuasi lazima shetani aingie
ndani yake kwanza, kwa lugha nyingine shetani ndiye mhandisi (engineer) wa uasi
wa aina zote. Tunasoma kwamba hata kabla yuda hajamsaliti (haja muasi) Yesu
shetani aliingia ndani yake kwanza
Luka 22:2-4 “2 Na wakuu
wa makuhani na waandishi walikuwa wakitafuta njia ya kumwua; maana walikuwa
wakiwaogopa watu. 3 Shetani akamwingia
Yuda, aitwaye Iskariote, naye ni mmoja wa wale Thenashara. 4 Akaondoka,
akaenda akasema na wakuu wa makuhani na majemadari, jinsi atakavyoweza kumtia
mikononi mwao.”
b.
Uasi duniani (Uasi wa Adamu)
Tangu shetani atupwe duniani roho ya uasi ikaingia
duniani na ikaanza kutenda kazi kuanzia kwa mwanadamu wa kwanza yaani Adamu.
Adamu alipomuasi Mungu, dhambi iliingia duniani.
Mwanzo 3:16-19 “16
Akamwambia mwanamke, Hakika nitakuzidishia uchungu wako, na kuzaa kwako; kwa
utungu utazaa watoto; na tamaa yako itakuwa kwa mumeo, naye atakutawala. 17
Akamwambia Adamu, Kwa kuwa umeisikiliza sauti ya mke wako, ukala matunda ya mti
ambao nalikuagiza, nikisema, Usiyale; ardhi imelaaniwa kwa ajili yako; kwa
uchungu utakula mazao yake siku zote za maisha yako; 18 michongoma na miiba
itakuzalia, nawe utakula mboga za kondeni; 19 kwa jasho la uso wako utakula
chakula, hata utakapoirudia ardhi, ambayo katika hiyo ulitwaliwa; kwa maana u
mavumbi wewe, nawe mavumbini utarudi.”
Jambo baya ambalo hutokea katika kila dhambi ya
uasi ni madhara ya uasi ambayo hayarekebishiki kabisa na hata yakirekebishika
ni lazima Mungu aingilie kati YEYE mwenyewe.
c.
Uasi wa kora
Kora na familia yake pamoja na kundi lake la watu
mia mbili na hamsini waliamka kinyume na Musa wakitaka kuchukua uongozi ambao
Mungu alimpa Musa, roho hii ya uasi ilivyowaingia walijiona kwamba wao wako
swan a Musa na Haruni na kwamba Mungu amewatuma na wao pia
Hesabu 16:1-49 “1 Basi
Kora, mwana wa Ishari, mwana wa Kohathi, mwana wa Lawi, akatwaa watu, pamoja na
Dathani na Abiramu, wana wa Eliabu, na Oni, mwana wa Pelethi, waliokuwa wana wa
Reubeni; 2 nao, pamoja na watu kadha wa kadha wa wana wa Israeli, watu mia
mbili na hamsini, Wakuu wa mkutano, waliokuwa wateule wa mkutano, watu wenye
sifa, wakainuka mbele ya Musa; 3 nao wakakusanyika kinyume cha Musa na Haruni,
na kuwaambia, Ninyi inawatosha, kwa kuwa mkutano wote ni mtakatifu, kila mmoja
miongoni mwao, Bwana naye yu kati yao; n'nini basi kujitukuza juu ya mkutano wa
Bwana?.......... 28 Musa akasema, Kwa jambo hili mtajua ya kwamba Bwana
amenituma, ili nifanye kazi hizi zote; kwa kuwa mimi sikuzifanya kwa akili
zangu mwenyewe. 29 Kama watu hawa wakifa kifo cha sikuzote, kama watu wote
wafavyo, au kama wakipatilizwa kwa mapatilizo ya watu wote; hapo basi Bwana
hakunituma mimi. 30 Lakini Bwana akiumba kitu kipya, na hiyo nchi ikifunua
kinywa chake na kuwameza, pamoja na wote walio nao, nao washukia shimoni wali
hai; ndipo mtatambua ya kwamba watu hawa wamemdharau Bwana 31 Basi ilikuwa,
hapo alipokwisha kusema maneno haya yote, nchi iliyokuwa chini yao ikapasuka;
32 nchi ikafunua kinywa chake, na kuwameza, na watu wa nyumba zao na wote
walioshikamana na Kora, na vyombo vyao vyote. 33 Basi wao, na wote waliokuwa
nao, wakashukia shimoni wali hai; nayo nchi ikawafunika wakaangamia kutoka mle
mkutanoni……..49 Basi waliokufa kwa tauni walikuwa kumi na nne elfu na mia saba,
zaidi ya hao waliokufa katika jambo la Kora.”
Kama ni livyosema hapo mwanzo, kila uasi hupelekea
madhara makubwa sana, Hasira ya Mungu ilipowaka ardhi ilipasuka na Koran pamoja
na wenzake wakamezwa wote nan chi wakiwa hai, wale watu 250 waliteketezwa kwa
moto na wote waliowakuwa upande wao walipigwa kwa tauni. Watu waliokufa
kutokana na uasi huo ni zaidi ya 14,950 katika siku moja. Uasi ni dhambi
inayoleta maangamizo makubwa sana katika maisha ya mwanadamu.
d.
Uasi wa Absalomu
2Samweli 15:1-6 “1 Ikawa
baada ya hayo, Absalomu akajiwekea tayari gari na farasi, na watu hamsini wa
kupiga mbio mbele yake. 2 Tena Absalomu huondoka asubuhi na mapema, na kusimama
kando ya njia ya lango; kisha ikawa, mtu ye yote aliyekuwa na neno, lililokuwa
halina budi kufika kwa mfalme ili kuhukumiwa, Absalomu humwita mtu huyo kwake,
na kumwuliza, Wewe u mtu wa mji gani? Naye akasema, Mtumwa wako ni mtu wa
kabila fulani ya Israeli. 3 Naye Absalomu humwambia, Tazama, maneno yako ni
mema yenye haki; lakini hapana mtu aliyeagizwa na mfalme kukusikiliza. 4 Tena
Absalomu husema, Laiti mimi ningewekwa kuwa mwamuzi katika nchi hii, ili kila
mtu mwenye neno au daawa aje kwangu, nimpatie haki yake! 5 Tena ikawa hapo
alipokaribia mtu ye yote kumsujudia, hunyosha mkono wake, na kumshika, na
kumbusu. 6 Hivyo ndivyo Absalomu alivyowatendea Israeli wote, waliomwendea
mfalme ili wapate hukumu; na hivyo Absalomu akawadanganya watu wa Israeli.”
Absalomu pamoja na kuwa alikuwa ni mtoto wa Daudi
aliyependwa sana na baba yake aliona kusubiri mpaka apewe madaraka itachukua
muda mrefu sana hivyo akaamua kumpindua baba yake madarakani. Roho ya uasi
ikamwingia naye akamsaliti baba yake na kumfanyia uovu usio tamkika ili
amuondoe madarakani na lengo lake ilikuwa ni kumuua kabisa baba yake mzazi. Lakini
matokeo ya uasi yalimpata, Absalomu alikufa kwasababu ya ule uasi.
2Samweli 18:32-33 “32 Naye mfalme akamwambia yule Mkushi, Yule kijana,
Absalomu, je! Yu salama? Yule Mkushi akajibu, Adui za bwana wangu mfalme, na
wote wainukao ili kukudhuru, na wawe kama alivyo yule kijana. 33 Naye mfalme
akataabika sana, akapanda juu, akaingia kile chumba kilichokuwa juu ya lango,
akalia; na katika kwenda kwake alisema hivi, Mwanangu Absalomu! Ee mwanangu!
Mwanangu Absalomu! Laiti ningalikufa badala yako, Absalomu, mwanangu,
mwanangu!”
Mtu wa mungu Neno la Mungu linatuonya kwamba siku
za mwisho kutakuwa na uasi mwingi katika ya wanadamu, kadiri unavyoona dhambi
inaongeza kasi basi tambua kwamba ule mwisho uko karibu
2Timotheo 3:1-4 “1 Lakini
ufahamu neno hili, ya kuwa siku za mwisho kutakuwako nyakati za hatari. 2 Maana
watu watakuwa wenye kujipenda wenyewe, wenye kupenda fedha, wenye kujisifu,
wenye kiburi, wenye kutukana, wasiotii wazazi wao, wasio na shukrani, wasio
safi, 3 wasiowapenda wa kwao, wasiotaka kufanya suluhu, wasingiziaji,
wasiojizuia, wakali, wasiopenda mema, 4 wasaliti, wakaidi, wenye kujivuna,
wapendao anasa kuliko kumpenda Mungu;”
MAOVU
YAKISAMEHEWA MAGONJWA/UDHAIFU/LAANA VINAONDOKA
Pamoja na balaa linaloletwa na dhambi katika maisha
ya mwanadamu Mungu kwa Neema yake alimtoa mwana wake Yesu Kristo ili kwa kufa
kwake sisi tupokee uzima na uponyaji na tuwe mbali na kuonewa na nguvu za giza.
Yohana 3:16,
Wakolosai 1:13 “Kwa maana jinsi hii Mungu aliupenda
ulimwengu, hata akamtoa Mwanawe pekee, ili kila mtu amwaminiye asipotee, bali
awe na uzima wa milele. Naye alituokoa katika nguvu za giza, akatuhamisha na
kutuingiza katika ufalme wa Mwana wa pendo lake;”
Zaburi 103:3 “Akusamehe maovu yako yote, Akuponya
magonjwa yako yote,”
Isaya 33:24 “Wala hapana mwenyeji atakayesema, Mimi
mgonjwa; watu wakaao humo watasamehewa uovu wao.”
Warumi
11:26-27
“26 Hivyo Israeli wote wataokoka; kama
ilivyoandikwa, Mwokozi atakuja kutoka Sayuni; Atamtenga Yakobo na maasia yake.
27 Na hili ndilo agano langu nao, Nitakapowaondolea dhambi zao.”
MAOVU,
DHAMBI NA MAKOSA YAMETUWEKA MBALI NA MUNGU
Isaya 59:1-2 “1 Tazama, mkono wa Bwana haukupunguka, hata
usiweze kuokoa wala sikio lake si zito, hata lisiweze kusikia; 2 lakini maovu
yenu yamewafarikisha ninyi na Mungu wenu, na dhambi zenu zimeuficha uso wake
msiuone, hata hataki kusikia.”
TOBA INALETA
UPONYAJI WA MAGONJWA YA MWILI NA VITU VINGINE PIA
2Nyakati
7:13-15
“13 Nikizifunga mbingu isiwe mvua, tena
nikiamuru nzige kula nchi, au nikiwapelekea watu wangu tauni; 14 ikiwa watu
wangu, walioitwa kwa jina langu, watajinyenyekesha, na kuomba, na kunitafuta
uso, na kuziacha njia zao mbaya; basi, nitasikia toka mbinguni, na kuwasamehe
dhambi yao, na kuiponya nchi yao. 15 Sasa macho yangu yatafumbuka, na masikio
yangu yatasikiliza maombi ya watu waombao mahali hapa.”
TUKIMPA YESU
MAOVU, DHAMBI NA MAKOSA YETU TUNAPONA MAGONJWA YA MIILI YETU NA MATATIZO YA
MAISHA YETU
Isaya 53:5 “Bali alijeruhiwa kwa makosa yetu,
Alichubuliwa kwa maovu yetu; Adhabu ya amani yetu ilikuwa juu yake, Na kwa
kupigwa kwake sisi tumepona.”
KUSAMEHEWA
DHAMBINI KUTOLEWA KATIKA UTAWALA WA GIZA
Wakolosai
1:13-14
“13 Naye alituokoa katika nguvu za giza,
akatuhamisha na kutuingiza katika ufalme wa Mwana wa pendo lake; 14 ambaye
katika yeye tuna ukombozi, yaani, msamaha wa dhambi;”
HABARI YA
MGONJWA ALIYESAMEHEWA DHAMBI NA KUPONA UGONJWA
Mathayo
9:1-7
“1 Akapanda chomboni, akavuka, akafika
mjini kwao. 2 Na tazama, wakamletea mtu mwenye kupooza, amelala kitandani; naye
Yesu, alipoiona imani yao, alimwambia yule mwenye kupooza, Jipe moyo mkuu,
mwanangu, umesamehewa dhambi zako. 3 Na tazama, baadhi ya waandishi wakasema
nafsini mwao, Huyu anakufuru. 4 Naye Yesu, hali akijua mawazo yao, akasema,
Mbona mnawaza maovu mioyoni mwenu? 5 Kwa maana rahisi ni lipi, ni kusema,
Umesamehewa dhambi zako, au ni kusema, Ondoka, uende? 6 Lakini mpate kujua ya
kwamba Mwana wa Adamu anayo amri duniani ya kusamehe dhambi, (amwambia yule
mwenye kupooza) Ondoka, ujitwike kitanda chako, uende nyumbani kwako. 7
Akaondoka, akaenda zake nyumbani kwake.”
